Het bidden van Jezus.

Zoals voor elke ander aspect van het christelijke leven moeten wij ons ook voor het gebed eerst en vooral afstemmen op Jezus. Het feit alleen al dat Jezus bad moet voor ons, die Jezus willen navolgen, het bidden een zinvolle aangelegenheid maken.

Als we het evangelie doorbladeren, dan zien we hoe Jezus zich geregeld terugtrok om te bidden. Hij deed dat overeenkomstig de gebruiken en de tradities van zijn tijd en van zijn volk. Zo kende Hij de Psalmen, bezocht Hij de synagoges en ook de tempel in Jeruzalem.

Vaak trok Jezus zich terug in de eenzaamheid van de woestijn of van een bergtop. Hij deed dat bij voorkeur ’s nachts.

In het bidden van Jezus blijkt de innige vereniging tussen Hem en zijn Vader. Hij dankt en zegent de Vader. In en door het gebed stemt Hij zich af op de wil van de Vader. Ja, zelfs stervende op het kruis zal Hij bidden: ‘Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen’ (Lc 23,34) en ‘Vader, in uw handen beveel Ik mijn geest’ (Lc 23,46).

De eerste gelijkenis, deze van de “lastige vriend” (Lc 11,5-13), nodigt ons uit met aandrang te bidden. In ons gebed mogen wij nooit opgeven en nooit wanhopen. ‘Klopt en er zal worden opengedaan’. Als we zó bidden, dan zal de Vader in de hemel ‘alles geven wat we nodig hebben’, en bovenal de H. Geest in wie alle goede gaven vervat zijn.

De tweede gelijkenis, deze van de “lastige weduwe” (Lc 18,1-8), heeft als thema een ander belangrijk kenmerk van het gebed: men moet altijd en onvermoeibaar bidden met het geduld van het geloof.

De derde gelijkenis, deze over “de farizeeër en de tollenaar” (Lc 18,9-14) heeft het over denederigheid van het hart dat bidt. ‘God wees mij, zondaar, genadig’. De echo daarvan weerklinkt in het gebed van de Kerk als zij bidt ‘Kyrie eleison’.

De Moeder van alle gebeden: het Onze Vader.

In het Nieuwe Testament treffen we dus veel informatie aan over het gebed van Jezus. We vinden er eveneens vele raadgevingen over hoe we moeten bidden. Het Nieuwe Testament heeft ons echter een bijzonder gebed overgeleverd dat we daarom gerust ‘de moeder van alle gebed’ mogen noemen: het Onze Vader.
Dit gebed is niet alleen belangrijk omdat Jezus zelf ons deze woorden heeft gegeven, maar vooral omdat het zijn antwoord was op de vraag van zijn leerlingen, toen zij Hem vroegen: ‘Heer, leer ons bidden’.

Als wij niet met eigen woorden tot gebed kunnen komen, dan kunnen we steeds het Onze Vader bidden. Met dit gebed zitten we altijd goed!

Het Onze vader is het volmaakte gebed: het bevat alles wat we voor het aangezicht van God kunnen uitspreken en vragen. Het bevat lofprijzing en aanbidding, het bevat smeekbeden voor onszelf en voor anderen, we erkennen erin onze zwakheid en drukken er ons vertrouwen in God mee uit.

Waarom bidden?

Bidden heeft alles te maken met de relatie tussen de gelovige en God. Zoals elke relatie pas stand houdt en vruchtbaar wordt wanneer er aanwezigheid en communicatie is, zo vraagt ook onze relatie met God aanwezigheid en communicatie.

Ons gebed is allereerst aanwezigheid. Bij God zijn. Gebed vraagt boven alles dat wij tijd en ruimte vrij maken voor God, om bij Hem te zijn. Gebed, dat is voor God vertoeven. Twee mensen die van elkaar houden doen er alles aan om bij elkaar te zijn, in elkaars aanwezigheid te zijn. God houdt van ons, en wij van Hem. Maar doen wij er ook alles aan om bij Hem te zijn?

Ons gebed is vervolgens ook communicatie. Een menselijke relatie houdt nooit stand als deze mensen nooit met en tot elkaar spreken. Zo komt onze gelovige relatie ook pas echt tot leven als wij in gesprek gaan met de verrezen Heer. Dat is precies bidden: een samenspraak van God en mens. Zonder deze samenspraak wordt onze levensrelatie met God afstandelijk: ze gaat aan bloedarmoede lijden.
Het gebed mogen we gerust “de ademhaling van de ziel noemen”. En inderdaad: bidden ‘is op adem komen’, of beter: ‘op Gods adem komen’. En die Adem is ook de heilige Geest. Want bidden is het werken van de heilige in ons.

Laat al uw wensen bij God bekend worden
in gebed en smeking, nooit zonder dankzegging.
En de vrede van God, die alle begrip te boven gaat,
zal uw harten en uw gedachten behoeden. (Fil. 6,6-7)
In een volgende catechese gaan we verder in op het thema van het gebed. We zullen dan meer concreet uitwerken hoe we kunnen bidden.

Bidden: spreken of luisteren?

Vele mensen vinden bidden moeilijk omdat ze niet goed weten wat ze moeten zeggen. Na enkele zinnen zijn ze uitgepraat. Dan is er stilte en denkt men dat het gebed niet goed is of niet goed meer gaat. Begrijpelijk, uiteraard. Maar toch mist men op de wijze de essentie van gebed. Méér dan een non-stop gesprek is bidden een vorm van aanwezigheid.
Door te bidden geef je aan God eerst en vooral te kennen dat je in zijn aanwezigheid wil vertoeven. Dat je bij Hem wil zijn. Het is zoals twee geliefden. Voor hen is ‘bij elkaar zijn’ het belangrijkste. Wat er gezegd wordt, komt pas op de tweede plaats. En reeds in elkaars aanwezigheid vertoeven schenkt voldoening en geluk. Zo is het ook in het gebed, tussen God en mij. We zeggen dan eigenlijk: ‘Heer, hier zijt Gij en hier ben ik. Dat is mij genoeg.

Vele vormen van gebed.

Gewoonlijk spreekt men over vier types van gebed, die vaak zelfs in elkaar overgaan: het smeekgebed, het gebed om vergiffenis, het dankgebed en het lofgebed. Je kan dit ook de vier ‘toonaarden’ noemen waarin wij ons tot God kunnen richten.

Smeekgebed of vraaggebed

Ons bidden zal heel dikwijls smeekgebed zijn. Jezus zelf vroeg in de Olijfhof: ‘Laat deze beker aan Mij voorbijgaan’ (Lc. 22,42) en op het kruis riep Hij: ‘Mijn God, Mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten?’ (Mt. 27,46). Zo zijn er ook tal van smeekpsalmen, zowel om bevrijding uit persoonlijke nood als om redding van het volk uit een hachelijke situatie. een voorbeeld hiervan is Psalm 42.
Jezus heeft ons ook gezegd dat we mochten blijven aandringen in ons gebed, zoals een vriend die zijn buurman ’s nachts uit bed haalt: ‘Klopt en er zal worden opengedaan’ (Lc. 11,5-9). Of zoals de weduwe aandrong bij de goddeloze rechter (Lc. 18,1-8).
We mogen dus gerust hart de hemel bestormen met als onze smeekbeden. Het is niet verkeerd om God van alles te vragen. Het hoeft niet steeds om materiële zaken te gaan. Of om zeer concrete gunsten. Het kan ook gaan om een algemene bede om bijstand, om verlichting, om Gods genade te mogen ontvangen.
In zijn goedheid zal God ons dan ook geven wat goed voor ons is. God iets durven vragen kan juist een teken zijn van groot geloof, van een diep vertrouwen dat Hij ons zal leiden op onze levensweg.

Gebed om vergiffenis

Ons smeekgebed kan soms de zeer specifieke vorm aannemen van een bede om vergeving. Inderdaad, soms beseffen we dat we tegen God hebben misdaan. Dat we niet naar zijn geboden hebben geleefd en dat we tekort schieten in de beleving van het Evangelie.
Het gebed om vergiffenis verwoordt dan ons berouw om de zonden die we hebben begaan en het geeft tevens uitdrukking aan onze bekeringswil. Vaak begint het bij de schaamte om wat gebeurd is. Maar gaandeweg komen de pijn die we anderen berokkend hebben en vooral het te kort schieten tegenover de liefde van God zelf sterker naar voren. In het psalmenboek vinden we ook een mooi voorbeeld dit genre van gebeden: psalm 51.
Het gebed om vergiffenis kan uitmonden in de nood om daadwerkelijk, op sacramentele wijze, God vergiffenis te ontvangen. Dat kan dan in het sacrament van de verzoening.

Dankgebed

Op sommige dagen ervaren we ons leven soms als één doorlopend geschenk. Wij zijn vol vreugde en blijdschap. Bidden zal dan danken zijn voor wat we uit Gods hand ontvangen hebben.
En hoeveel hebben wij niet van God gekregen ! Hoe sterker ons geloofsleven wordt, hoe meer redenen we zullen vinden om te danken. Want alles is gratis, gave, pure genade. Kijk maar eens in psalm 118, elke vers dankt.
Maar het dankgebed bij uitstek is de eucharistie. Het eerste deel van het eucharistisch gebed de prefatie, is steeds een zuiver dankgebed. We danken er om de schepping, om de verlossing en om de komst van de Heer in de viering.

Lofgebed

Bij het dankgebed is er steeds een speciale reden om te danken. We hebben iets gekregen en daarom danken we. Uit zo’n dankgebed groeit een lofgebed als die speciale reden minder belangrijk wordt.
Het echte lofgebed is helemaal op God gericht. Wij loven en prijzen Hem, niet omwille van deze of die gunst, maar om Hem zelf, omdat Hij bestaat. Om al zijn wonderen. Omdat Hij onze God wil zijn en wij zijn kinderen mogen zijn. Omdat God God is.
Een mooi lofgebed vinden we in psalm 150.

Hoe kan ik bidden?

Bidden zonder woorden: gewoon God God laten zijn. Hem de kans geven tot jou te spreken. Je hoeft niets te zeggen, Hij zal je hart doorgronden. In stilte bij God ‘zijn’ zonder iets te moet ‘doen’.

Bidden met je eigen woorden: Je kan ook alles aan God zeggen met je eigen woorden. Je hart laten spreken. Misschien is dit wel de moeilijkste vorm, omdat je niet steeds onderwoorden kan brengen wat er in je leeft. Maar God luister ook naar een half woord. Maak je dus geen zorgen om de schamelheid van je eigen gebed.

Bidden met de psalmen.

De 150 psalmen uit het Oude Testament vormen een rijke inspiratiebron voor het gebed. Daarom nemen ze ook een belangrijke plaats in binnen het gebedsleven van elke priester en kloosterling. Maar ze kunnen uiteraard ook zeer nuttig zijn voor elke gelovige. Dus ook voor jouw gebed!

Wanneer kan ik bidden?

Eigenlijk kan je altijd en overal bidden. ‘Bid en smeek in de Geest bij elke gelegenheid en op allerlei wijze’, zo schrijft de apostel Paulus (Ef. 6,18).
Door voortdurend te bidden laat je God toe in je leven en probeer je te leven in Gods tegenwoordigheid. Je wordt er niet zwakker door, maar juist sterker en moediger. Het geheim van die moed is het besef dat er Iemand achter je staat. Om die dimensie voortdurend in herinnering te brengen, moet je veel bidden. Zo maar in het voorbijgaan even God danken; Hem hulp vragen bij alles wat je doet.
Concreet vertaalt zich dat bijvoorbeeld in een morgengebed, om God te danken voor de nieuwe dag, om Hem te vragen om geloof en standvastigheid, om zegen te vragen over je goede werken,… En ’s avonds, als alles eindelijk stil geworden is, leggen wij in ons avondgebed de hele voorbije dag in Gods handen.
Buiten deze twee belangrijke scharniermomenten zijn er nog vele andere ogenblikken waarop wij – lang of kort – kunnen bidden. Zo kan je bidden voor en na het eten, voor een les, voor een belangrijke test, voor het starten van het werk helpt ons om steeds in Gods tegenwoordigheid te handelen. An ook bidden op de bus of de trein. Wanneer je ergens in de rij moet staan of wachten.
Ook de rozenkrans is een goed gebed om de verloren
momenten op een dag al biddend te “gebruiken”. Draag er steeds een op zak. Hij zal je meermaals per dag herinneren aan Gods tegenwoordigheid. Een kaartje met je favoriete gebeden is een goede gids als je woorden tekort komt.
En tot slot: er is altijd tijd, plaats en gelegenheid voor het kortste gebed dat er bestaat: het kruisteken. Door onszelf te tekenen met het kruis richten we ons tot het mysterie van de liefde: de drie-enige God, Vader, Zoon en heilige Geest. Met ons hand trekken we de lijn van de verlossing: verticaal, van de Vader in de hemel naar de Zoon op de aarde, die ons door Zijn kruis verlost heeft; en horizontaal: de Geest die alle mensen als kinderen van één Vader tot broeders en zusters van elkaar maakt. Een kruisteken kunnen we altijd maken, als we er tenminste niet te beschaamd voor zijn.

• Richt thuis of op je kamer een plekje in met een kruisbeeld, een kaars en een bijbel.
• Streef naar regelmaat in je gebed. Maak bijvoorbeeld elke avond een half uurtje vrij voor gebed. Regelmaat is belangrijker dan hoeveelheid.
• Leer enkele korte (schiet)gebeden van buiten. Zo heb je steeds een gebed bij de hand!
• Bid voor en na de maaltijden.
• Je moet niet altijd praten. Woordeloos bij God vertoeven is ook bidden
• Maak geregeld een kruisteken.
• Draag steeds een (mini-)rozenkrans op zak.

Via deze links kan je enkele mooie gebeden vinden:

http://users.pandora.be/katholieke-informatie/gebeden.html
http://home.hetnet.nl/~dekenaat-weert/katholiek/katholiek.htm
http://www.jongerlo.org/geboeid_door_jezus/geboeid_door_jezus_index.htm

Inleiding

Jezus heeft ons uitgenodigd om altijd te blijven bidden. De concrete wijze waarop we aan Jezus’ verlangen kunnen voldoen kan echter heel divers zijn.

Er is het persoonlijke gebed, de stille aanbidding, bidden met bestaande gebeden. Een belangrijke vorm is ook het rozenkransgebed waarmee de via Maria tot Jezus gaan. Verder vermelden we ook de lectio divina als een vorm van gebed en meditatie vanuit de H. Schrift.

Één van de belangrijkste manieren waarop vele gelovige christenen kunnen bidden is het liturgische gebed dat we het getijdengebed noemen.

Vele namen

Nu heeft het getijdengebed door de vele eeuwen ook vele namen gekregen.

‘Getijdengebed’ is onze vertaling van wat in het Latijn liturgia horarium wordt genoemd. Eigenlijk betekent horarium ‘urengebed’, maar toch is ‘getijdengebed’ een goede vertaling. Want op vaste uren wordt het werk van iedere dag onderbroken door gebed. Op die manier wisselen werk en gebed elkaar af zoals eb en vloed dat doen bij de getijden van de zee. Zo wordt de hele dag geheiligd, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat.

Een tweede naam is het goddelijke officie (in het Latijn officium divinum). ‘Officie’ betekent hier een plicht of opdracht. Wij geloven dat Jezus mens is en ook God, en daarom is het dus een goddelijk officie, of opdracht, om altijd te blijven bidden.

Het getijdengebed heeft zoveel namen gekregen, omdat het de rijkste bron van gebed is voor de gelovige christenen. Iedereen wordt door de Kerk uitgenodigd om naar eigen vermogen deel te nemen aan het getijdengebed. Het wordt dan ook door vele geloven over de hele wereld gebeden. Zo wordt het privé gebeden, samen gebeden, in grote kathedralen, in arme huisjes, in kloosters, in paleizen en zelfs in gevangenissen.

Voor leken is het bidden van het getijdengebed altijd een vrijwillige keuze, maar voor priesters, diakens en kloosterlingen is het na de wijding of de geloften een verplichting. Op die manier worden de gelovigen al biddend in éénheid verzameld.

Het is dan ook zeer krachtig dat je als iemand uit België samen met medechristenen uit Brazilië of China precies hetzelfde gebed kunt opdragen aan God. Zo ontstaat er een ‘ketting’ van gebed die over de hele wereld rondgaat.

Heiliging van de hele dag …. en de nacht.

De aparte delen van het getijdengebed worden ‘uren’ genoemd. Over het precieze aantal bestaan verschillende tradities, maar ze gaan allemaal terug op gebruiken die we als christenen van de joodse gelovigen hebben geërfd.

Ongeveer 3200 jaar geleden heeft God al aan de joodse priesters gevraagd om ’s morgens en ’s avonds een offer op te dragen en daarbij ook te bidden (vgl. Ex. 29,38-39). Uit die traditie ontstonden meerdere momenten om de dag te heiligen.
“Ik prijs U zevenmaal elke dag
omdat Gij oordeelt naar recht”
(Psalm 119, 164)
Uiteindelijk vielen ook de offers weg en bleef alleen het geestelijke ‘offer van gebed’ over. In de Psalmen worden we nog steeds uitgenodigd om zeven keer per dag God te prijzen (vgl. vers 164 van Ps. 119).

Nu is het goed om te weten dat de namen voor de uren van iedere dag bij de joden en de Romeinen volledig anders waren als bij ons. Daarom kunnen de namen van sommige gebedsuren voor ons als moderne mensen een beetje gek lijken (de “sext” of het “zesde” uur is bijvoorbeeld om ongeveer twaalf uur ’s middags en niet om zes uur). Hier volgt een rijtje van de gebruikelijke namen en tijden waarop de uren worden gebeden:

±6:00 mag het morgengebed of lauden gebeden worden: het neemt in het algemeen het karakter aan van lof omwille van de nacht die voorbije is en het begin van de nieuwe dag die ons is geschonken.

± 9:00 mag het voormiddaggebed of terts worden gebeden als officie van het derde uur.

±12:00 mag het middaggebed of sext worden gebeden als officie van het zesde uur.

±15:00 mag het namiddaggebed of noon worden gebeden als officie van het negende uur

± 18:00 mag het avondgebed of vespers worden gebeden: aan het einde van de dag wordt dan vooral gedankt om wat ons doorheen de dag is geschonken.

In onze abdij van Tongerlo hebben we vijf van deze gebedsuren. We bidden dan samen het morgengebed en de lezingendienst, het middaggebed (samen met de eucharistie), het avondgebed en de dagsluiting.

Er zijn echter ook kloosters en abdijen waar alle zeven gebedsuren worden gebeden!

Opbouw van de gebedstijden.

Alle uren of getijden worden geopend met een openingsvers en op het einde afgesloten met een slotvers en zegen. Verder wordt er steeds een hymne gezongen, gevolgd door een aantal psalmen (aangevuld met een lofzang uit het Oude Testament in het morgengebed en een lofzang uit het Nieuwe Testament in het avondgebed).
In het hart van elke gebedstijd staat steeds een lezing uit de H. Schrift, welke beantwoordt met een kort antwoordvers. ’s Morgens bidt men dan de lofzang van Zacharias, ’s avonds de lofzang van Maria en in de completen de lofzang van Simeon. In het morgen- en avondgebed worden ook voorbeden uitgesproken voor Kerk en wereld. Deze gebeden worden afgesloten met het Onze Vader. Elk gebedsuur eindigt met het slotgebed, het slotvers en soms ook een zegen.

De psalmen nemen dus een belangrijke plaats in. Wie het volledige getijdengebed bidt zal in een cyclus van vier weken bijna alle 150 psalmen gebeden hebben.

Het getijdengebed is echter niet altijd hetzelfde. Al naargelang de tijd van het jaar (advent, kersttijd, vasten, paastijd …) of het feest veranderen sommige psalmen, hymnen, teksten, en gebeden. Hierdoor ontstaat er over het hele jaar heen een rijke afwisseling.

Zelf het getijdengebed (mee)bidden

Om het getijdengebed te bidden kan je aansluiten bij het gebed van kloosters en abdijen die hun kerk of kapel daarvoor openstellen.
Je kan het getijdengebed ook privé bidden wanneer je daarvoor het Getijdenboek aanschaft. Dat is misschien een dure investering en gelukkig bestaat er een goedkope en minder omvangrijk alternatief: het Klein Getijdenboek. Je kan zelfs het getijdengebed on-line meebidden via het internet. Er besata zelfs een getijdengebed speciaal voor kinderen. Consulteer daarvoor de website www.radiomaria.nl

Blijf in ieder geval bidden. Het is immers de enige manier om je geloof levend te houden en het getijdengebed kan daarbij een uitstekend hulpmiddel zijn.

Ten slotte wordt het getijdengebed ook door velen gezongen (ook hier in de Abdij van Tongerlo). Dat maakt het niet allen aangenaam en feestelijk, maar de Heilige Augustinus zei reeds in zijn tijd: wie zingt, bidt dubbel (Qui cantat bis orat)!

Een beetje voorgeschiedenis …

Op het einde van de zestiger en in het begin van de zeventiger jaren trokken heel wat jonge Amerikanen naar het Oosten om er een goeroe te vinden, die hen kon aanleren hoe ze moesten mediteren.

Drie trappisten van de abdij van Spencer (USA) vonden dat die jonge mensen elders gingen zoeken wat thuis in de Katholieke Kerk ook te vinden was. Als basis namen ze het veertiende eeuwse boek “De Wolk van Niet-Weten”, van een onbekend schrijver, die de mensen wilde wijzen op een intiemere omgang met God. Een stil aanwezig zijn bij God zonder gedachten (zelfs niet over God), zonder gevoelens.

Het is zoals die boer in Ars, die uren in stilte voor het tabernakel kon zitten. Toen de heilige pastoor van Ars hem vroeg wat hij toch deed, antwoordde die boer: “Ik kijk naar Hem en Hij kijkt naar mij!” Zo eenvoudig is het Centrerend Gebed!

Uit dit boek “De Wolk van Niet-Weten” distilleerden de drie trappisten enkele eenvoudige regels.

De eerste regel.

Natuurlijk is het niet mogelijk om zonder gedachten te zijn. Het komt er op aan geen aandacht aan ze te schenken. Daarom is de eerste regel:
I. Kies een woord als symbool van uw bedoeling om bij God te zijn en toe te laten dat God in ons werkt.

Het woord – iefst kort, niet meer dan twee lettergrepen – gebruiken wij om terug naar God te gaan wanneer we van Hem afdwaalden door aandacht te schenken aan een of andere gedachte die spontaan bij ons opkwam. Met dat woord willen wij dus uitdrukken dat wij terug naar God willen om weer stil bij Hem te zijn.

Het heeft geen belang hoe vaak we dat woord moeten zeggen omdat we steeds weer aandacht schenken aan nieuwe gedachten. Om te vermijden dat we aandacht schenken aan het woord zelf is het niet geraadzaam om dat woord binnen de tijdspanne van ons gebed te veranderen.

De tweede regel.

Aansluitend werken we aan onze houding met de tweede regel:
II. Ga gemakkelijk zitten en denk dan in aan stilte het heilig woord als symbool van uw openheid voor Gods aanwezigheid en werkzaamheid in u.

Welke manier van zitten we ook kiezen, we houden de rugrech. en zitten niet zó gemakkelijk dat we in slaap vallen.

Trouwens als dat gebeurt geen nood: we denken even aan ons ‘woord’ en vervolgen ons gebed. Niets forceren! Het is wel aan te raden om de hele tijd de ogen gesloten te houden.

De derde regel.

De derde regel gaat in op de onvermijdelijke afleidingen:
III. Als u zich bewust wordt van gedachten, ga dan heel zachtjes terug naar uw woord.

“Gedachten” daarmee bedoelen we elke vorm van gewaarwording, dus ook zintuiglijke waarnemingen, gevoelens, beelden, geluiden die van buiten komen, herinneringen, gedachten en reacties op ervaringen.

Gedachten zijn een normaal onderdeel van Centrerend Gebed, maar alleen geven we er geen aandacht aan.

De vierde regel.

Met de vierde regel sluiten we ons gebedsmoment ordelijk af:
IV Blijf aan het eind van de gebedsperiode enkele minuten met gesloten ogen stil zitten.
We blijven nog 2 à 3 minuten stil zitten om geen bruuske overgang te hebben van ons gebed naar het actieve leven dat we na ons gebed hervatten.
Terwijl we langzaam het Onze Vader bidden gunnen we onze geest de tijd om weer aan de indrukken van buiten te wennen, en ook kunnen we de sfeer van stilte gemakkelijker meenemen in het dagelijks leven.

De vruchten van het gebed.

Hoe vaak en hoe lang beoefenen we dit gebed?
Ideaal is tweemaal daags en zo mogelijk ’s morgens en ’s avonds en telkens gedurende 20 minuten als dat haalbaar is, maar liefst in het begin niet meer dan 20 minuten. Het is vanzelfsprekend dat wij de vraag stellen wat zo’n tweemaal daags in stilte bij de Heer vertoeven in ons teweegbrengt? Wat zijn de vruchtenervan? In verband hiermee ben ik altijd een beetje bang omdat het gevaar groot is dat we resultaten verwachten in het gebed zelf. Daar moeten we ons niet om bekommeren. Onze aandacht moet gaan naar God, die werkelijk tegenwoordig is.

Vruchten zijn er wel degelijk, maar die worden waargenomen en ervaren buiten de tijd van het gebed: doordat we bijvoorbeeld geduldiger worden, verdraagzamer, minder opvliegend, liefdevoller. Dit alles wijst op de aanwezigheid en de werkzaamheid van de Geest van Liefde in ons. In Centrerend Gebed zoeken we niet onszelf en we zoeken ook niets voor onszelf. We zoeken de levende God. Maar door Hem te vinden, vinden wij daarbuiten al het andere: mijn God en mijn alles.

Deze gebedsmethode lijkt erg veel op Christelijke Meditatie volgens John Main. Het grote verschil is echter dat daar het woord voortdurend wordt gezegd en in Centrerend Gebed alleen maar wanneer het nodig is, hoewel het natuurlijk vaak nodig kan zijn. Wie meer informatie verlangt kan terecht bij frater Michiel Meeusen.

De EUCHARISTISCHE AANBIDDING
knielen voor de grootheid van God

Jezus aanwezigheid brengt ons al een beetje in de hemel ….

Heb je je ooit afgevraagd ‘Wat zal de hemel zijn?’. Men kan deze vraag op verschillende manieren beantwoorden, maar voor ons, katholieken, zou een goed antwoord zijn: ‘eeuwig leven met God’. Wij zijn gemaakt om gelukkig te zijn met God in alle eeuwigheid.

Maar dit leven met God begint niet in de hemel: het begint hier en nu op aarde met ons doopsel. Wij kunnen reeds een glimp van dit ‘toekomstig leven’ en een voorsmaak van de hemel proeven in de heilige liturgie, het officiële gebed van de hele Kerk en in de sacramenten.

In het centrum van deze viering en van aanbidding van God staat de heilige eucharistie, het geschenk van God zelf voor ons. Hoe is dit mogelijk?

Als wij deelnemen aan de heilige mis, vooral op zondag, zien wij de priester tijdens de consecratie – zoals Jezus dat deed bij het Laaste Avondmaal – en hij spreekt deze woorden over het brood: ‘Hij nam het brood en gaf het aan zijn leerlingen en zei “NEEMT EN EET HIERVAN, GIJ ALLEN, WANT DIT IS MIJN LICHAAM, DAT VOOR U GEGEVEN WORDT”’.

Op dat moment is Jezus, onze Heer en onze God, werkelijk aanwezig op het altaar, met lichaam en bloed, met ziel en goddelijkheid. Op deze manier ‘re-presenteert’ Jezus zijn offer van Golgotha op het altaar en geeft zich aan ons, onder de gedaanten van brood en wijn, te eten voor ons heil.

Wat is Eucharistische Aanbidding?

De Heilige Eucharistie is echter niet alleen bedoeld om te worden opgegeten. De heilige Eucharistie, Jezus Christus, is er ook om te worden aanbeden en te beminnen. Jezus wil dat wij Hem liefhebben en aanbidden. Hij wil dat wij Hem een bijzondere en centrale plaats wilt geven in ons leven.

Onze liefde voor God in de Heilige Eucharistie is ook iets buiten de mis, en wij doen dit in een zeer mooie en belangrijke manier door de ‘Eucharistische Aanbidding’. Tijdens de dienst van de Eucharistische Aanbidding, neemt de priester een geconsacreedere hostie van het tabernakel en hij plaast het in een ‘monstrans’.

Dit woord komt van het Latijnse monstrare, d.w.z. ‘tonen’ of ‘laten zien’. De monstrans wordt dan geplaatst op de voorkant van het tabernakel of op het altaar van de kerk of van de kapel voor aanbidding. Het altaar is meestal versierd met kaarsen en bloemen, die tekens zijn van onze liefde voor Onze Heer.

Wat doen we tijdens de eucharistische Aanbidding?

Wat doe je eigenlijk tijdens de aanbidding? Wij tonen gewoon onze liefde voor Jezus! Door gewoon aanwezig te zijn, door de tijd door te brengen met Hem, door te bidden, door het delen van al onze vreugde en verdriet met Hem. En wij bidden ook voor andere mensen in nood en voor degenen die om ons gebed hebben gevraagd. Wij kunnen onze favoriete gebeden reciteren met inbegrip van het ‘Onze Vader’, de Bijbel of een spiritueel boek lezen. We kunnen ook daden stellen van geloof, hoop en liefde, dankbaarheid en eerherstel voor onze zonden en de zonden van de hele wereld, ofwel de rozenkrans bidden enz.

Het belangrijkste is dat wij ons hart openen voor Jezus, want Hij is echt onze beste vriend. Wij kunnen ook zijn eucharistische aanwezigheid in het tabernakel bezoeken op elk moment, wanneer de kerk open is, of een gebed bidden als wij een kerk passeren.

De zalige paus Johannes Paulus II schreef, “Het is mooi om bij Hem te zijn, om dicht aan zijn borst te liggen als zijn geliefde leerling (cf. Joh 13,25), en om de oneindige liefde te voelen van zijn hart. Als het christendom zich in onze tijd moet onderscheiden, met name in de ‘vaardigheid van het bidden’, hoe zou men dan geen nieuwe behoefte kunnen voelen om lang te blijven in geestelijk gesprek, in stille aanbidding, in een houding van liefde, vóór Christus die aanwezig is in het Allerheiligst Sacrament? Hoe dikwijls, dierbare broeders en zusters, heb ik dit ervaren, en heb ik hieruit kracht, troost en steun gevonden!” (Encycliek Ecclesia de Eucharistia, n. 25). Laten wij het goede voorbeeld van deze paus ter harte nemen en onze liefde voor Jezus in de Heilige Eucharistie tonen.

Hoe biddend de H. Schrift lezen?

De biddende beschouwing van de Heilige Schrift is niet voorbehouden aan de geestelijke elite. Immers, het Woord van God ligt ten grondslag aan iedere christelijke spiritualiteit. Contemplatie van Het Woord van God is een genade gericht aan alle christenen en is een onderdeel van de normale ontwikkeling van een authentiek geestelijk leven, van jong en oud.

Liefde voor God is de basis.

Een rijk geestelijk leven dat gegrondvest is op de H. Schrift kan en mag men niet beschouwen als een beloning voor uitmuntendheid of deugd. Het kan evenmin kan worden nagestreefd voor onze eigen bevrediging, zoals vaak het geval is in de “new age” bewegingen die streven naar een soort van “spiritual high”. Het is ook geen luxe of een ijle praktijk die alleen terug te vinden in de kloosters.

Elk geestelijk leven is het gevolg van het letterlijk lief hebben van God, tot op het diepste niveau van onze relatie met Hem. Hiertoe werden wij geschapen zijn: we zijn gemaakt voor de vereniging met God.

Dit impliceert dat we moeten bereid zijn te vertrouwen dat dit hartstochtelijke verlangen van God voor ons werkelijk is. Helaas hebben we vaak alleen maar vage noties over dit onderwerp en zijn we van mening dat onze vereniging met God alleen werkelijk zal zijn later, in de hemel.

Maar lezend in de Heilige Evangelies van Onze Heer Jezus Christus horen we meteer uit zijn eigen mond: “Ziet, het koninkrijk van God ligt binnen uw bereik” en “De tijd is rijp en het koninkrijk van God is op handen. Bekeer u! Heb geloof in de goede boodschap”. Jullie zijn echt de geliefde van God.

De vier stappen van de Lectio Divina.

De karmeliet-hervormer, de heilige Johannes van het Kruis, heeft stappen onderscheiden in de methode van de Lectio Divina:

• Zoek in het LEZEN

• en u zal het vinden in MEDITATIE;

• klop in het GEBED

• en het zal voor u geopend worden in de CONTEMPLATIE.

Dit zijn vier fasen, maar we moeten niet denken dat het een techniek is. We moeten geduld hebben in onze oefening. Lectio Divina is dus niet als een IKEA montage kit die we in vier stappen wetenschappelijk kunnen indelen.

Wees waakzaam voor de heel- en eenheid van uw persoon. Onze gehele persoon: rede, hart en geest, ons verstand en verbeelding, onze wil en de gevoelens zijn betrokken in het gebed.

Het is geen een objectieve techniek die kan geleerd worden in het streven naar een “eindproduct”, omdat elke fase geactiveerd en aangeraakt is door de genade.

Een predikant kan niet de hele Bijbel uitleggen in een homilie van zeven minuten. Zo is het ook met ons gebed.
We blijven voortdurend betrokken op God, omhelsd door Zijn liefde voor ons

Lectio Divina: hoe doe je dat?

Om deze vraag te benatwoorden kunnen we te rade gaan bij Paus Benedictus XVI en zijn Apostolische postsynodale exhortatie over het Woord van God in het leven en de zending van de Kerk- Dei Verbum (paragrafen 86 en 87).

De heilige Augustinus zegt: “Uw gebed is uw woord dat tot God is gericht. Wanneer u leest, is het God die tot u spreekt, wanneer u bidt, bent u het die tot God spreekt”.

De Lectio Divina begint daarom met het lezen (lectio) van de tekst, die de vraag oproept omtrent een authentieke kennis van de inhoud ervan: wat zegt de bijbeltekst op zich? Zonder dit ogenblik loopt men het risico dat de tekst alleen maar een voorwendsel wordt om nooit verder dan de eigen ideeën te komen.

Hierna komt men aan het ogenblik van het gebed (oratio) dat de vraag veronderstelt: wat zeggen wij tegen de Heer als antwoord op zijn Woord? Het gebed als smeekbede, voorbede, dank en lof is de eerste manier waarop het Woord ons verandert.

Het Woord van God blijkt hier het criterium van onderscheid te zijn: het is “levend en krachtig. Het is scherper dan een tweesnijdend zwaard en dringt door tot het raakpunt van ziel en geest, van gewrichten en merg.

Het ontleedt de bedoelingen en gedachten van de mens” (Heb. 4,12).

Het is goed er vervolgens aan te herinneren dat de lectio divina in haar dynamiek niet wordt afgesloten, zolang zij niet komt tot handelen (actio), dat het gelovige leven ertoe aanzet van zichzelf voor anderen een geschenk te maken in de liefde.

Het voorbeeld van Maria en de rol van de Kerk.

De zonet weergegeven passages zien wij in de hoogste mate verenigd en samengevat in de figuur van de Moeder Gods.

Als voorbeeld voor iedere gelovige van een volgzaam aanvaarden van het Woord van God “bewaarde zij al deze woorden in haar hart en overwoog ze bij zichzelf” (Luc. 2, 19; vgl. 2,51), wist zij de diepe band te vinden die gebeurtenissen, daden en dingen die schijnbaar los van elkaar staan, in het goddelijke plan verbindt.
In dit perspectief ondersteunt het lezen van het Woord van God de weg van boete en bekering; het maakt het ons mogelijk de betekenis van het behoren tot de Kerk te verdiepen en het ondersteunt ons in een grotere vertrouwelijkheid met God. Zoals de heilige Ambrosius zei: “wanneer wij met geloof de Heilige Schrift in handen nemen en deze lezen met de Kerk, dan wandelt de mens uiteindelijk met God in het paradijs.”

Een geschenk van de Heilige Geest.

In de Lectio Divina zullen er momenten waarbij we bijna onmiddellijk getrokken worden tot een diep gevoel van Gods liefdevolle aanwezigheid, nog voordat we een pagina van de Schrift hebben gelezen. Een andere keer zullen er momenten zijn waarop er een diepe stilte en leegte komt die we misschien wel als frustrerend zullen aanvoelen.

Het gebed is altijd een geschenk. Toch moeten we steeds proberen ons best te doen om de uitnodiging van God in zijn Woord in gebed te beantwoorden, maar zonder te streven naar een kunstmatig ervaring.

Er is een geest van oprechtheid en van voortdurende bekering die geleidelijk ontvouwd wordt en vruchten afwerpt.
Er is daarom nooit ‘mislukking’ in het gebed! Onze grotere bekendheid met de Schrift door de praktijk van Lectio Divina wordt ook vruchtbaar in ons dagelijks leven. Dus ook buiten de tijd die wij gereserveerd hebben voor deze vorm van stil gebed.

Een laatste tip.

Onze laatste tip is fkomstig van een novicemeester van de Kartuizeorde. Begin uw Lectio Divina met een gebed tot de Heilige Geest en breng de eerste vijftien minuten van uw lezen door op uw knieën (en probeer oprecht te houden aan deze kleine regel).
Op deze manier onthoud je altijd dat je de Heilige Schrift aan het lezen bent, dat je luistert naar het Woord van God, en niet probeert een analyse van de tekst te maken.

Daarna, ongeacht de tijd die je gereserveerd hebt voor het gebed, kan je ervan verzekerd zijn dat je begonnen bent met een zuivere intentie en de nodige vroomheid.