);

De seksuele moraal in de Kerk

Als er één domein is waarin het tussen de Kerk en de westerse ‘moderne’ mens nooit echt geklikt heeft, dan is het wel het domein van de seksuele moraal. Hier neemt de Kerk een aantal stellingen in die niet door iedereen, zeker de jongeren niet, aanvaard worden. Velen beschouwen de kerkelijk standpunten zelfs als oubollig, onrealistisch en volkomen uit de tijd. Voor hen lijkt het wel of de Kerk geen andere boodschap te brengen heeft dan ‘neen’ te zeggen en met het vingertje te zwaaien.
Dit jaar vieren we tevens de 40-jarige verjaardag van Humanae vitae, de encycliek van paus Paulus VI over een juiste geboorteregeling uit 1968 die toen en nu nog ophefmakend was. Maar kent men de visie van de Kerk wel voldoende? Heeft men ook weet van de motivatie die er achter zit? Welke boodschap heeft de Kerk inzake seksualiteit?

In deze catechese willen we je iets meer doen begrijpen van de achterliggende waarde van de kerkelijke uitspraken inzake seksuele moraal.

pp_paulus_vi_LR (01)

Des mensen of des Heren?

Vaak horen we in de abdij de vraag stellen: “Wat vindt u van de seksuele moraal van de Kerk?” Ten eerste moeten we hier op antwoorden dat het hier niet gaat over ‘de seksuele moraal van de Kerk‘ maar dat het God is die deze moraal oplegt aan zijn Kerk. (Vandaar de titel: De seksuele moraal in de Kerk). Cru gezegd: Wij hebben er dus niets over ‘te vinden’. Wat wij mensen denken is niet de norm maar wel wat God ervan denkt. En om te weten wat God er van denkt moeten we in de eerste plaats kijken naar de H. Schrift.

Is seksualiteit slecht volgens de Kerk?

Onze seksualiteit hebben we van God zelf gekregen. Hiermee bedoelen we niet seksualiteit als handeling maar wel het geslachtelijk man of vrouw zijn. In Genesis 1, 27 lezen we: “En God schiep de mens als zijn beeld; als het beeld van God schiep Hij hem; mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen.” Het is daarom de opdracht van elke mens om zijn of haar geslachtelijke identiteit te erkennen en te aanvaarden.

Man en vrouw hebben elk hun eigenheid waardoor ze van elkaar verschillen. Maar aan de andere kant vullen ze elkaar ook aan en zijn ze op elkaar aangewezen

schepping_01
Nog volgens Genesis (2,24) zijn man en vrouw voor elkaar geschapen: “Zo komt het dat een man zijn vader en zijn moeder verlaat en zich zó aan zijn vrouw hecht dat zij volkomen één worden.” De eerste bedoeling van de Schepper is niet dat man en vrouw geschapen zijn met als doel de seksualiteit, maar wel dat man en vrouw zich zouden verenigen in het huwelijk om zo tot geestelijke en lichamelijke eenheid te groeien.

De seksualiteit is goed, maar niet absoluut. In Genesis 1,28 lezen we dat God de man en de vrouw zegent en hen zegt vruchtbaar te zijn en zich te vermenigvuldigen. Deze zegening en deze opdracht van God maakt dat de menselijke seksualiteit iets heilig is, geheiligd door God. Ze mag dus gerust haar plaats krijgen, maar dan een plaats binnen een breder kader dat de seksualiteit overstijgt: de eenwording tussen man en vrouw, het huwelijk.

Binnen deze visie is seksualiteit nooit een doel op zich. Ze is zelfs niet noodzakelijk. Het is een grote misvatting van onze tijd te denken dat seks een ‘absolute must’ is in de relatie tussen man en vrouw: je bent als man of vrouw maar seksueel compleet als je ook aan seks kan doen, zo zegt men dan. Dat is niet juist: je bent ook seksueel compleet wanneer je kuis leeft zoals Jezus of zijn moeder Maria.

Seksualiteit als gave.

Seksualiteit is niet iets dat je ontvangt maar iets dat je geeft. In de seksuele daad geef je jezelf volledig. Je geeft je, letterlijk en figuurlijk bloot. Seksualiteit is persoonlijk maar tevens relationeel. Dit is steeds de overtuiging geweest van de Kerk omdat God onze seksuele capaciteiten zo geregeld heeft dat zij enkel ten volle tot hun recht komen tussen man en vrouw, wanneer daar nieuw leven uit ontstaat, in en uit liefde en trouw.

Nu begrijpen we beter waarom seks enkel haar plaats kan hebben binnen het huwelijk.

humanae_vitae (10)
Het Compendium van de Catechismus van de Katholieke Kerk zegt hoe seksualiteit gericht is op de huwelijksliefde en geheiligd wordt door het sacrament van het huwelijk. De vruchten van de huwelijksliefde zijn: eenheid, trouw, onontbindbaarheid en openheid voor de vruchtbaarheid zijn.

‘Losse’ of ‘vrije’ seks, meerdere seksuele partners,… doen tekort op deze punten. Losse seks is onpersoonlijk en de enige relatie die er zou kunnen zijn dient enkel om de eigen behoeften te bevredigen. Trouw, duurzame liefde en onontbindbaarheid komen daarbij niet aan de orde.

In het huwelijk is dit anders, hier ben je volledig gericht op de ander. Het gaat er niet om de seks alleen, maar meer om liefde en trouw.

humanae_vitae (14).jpg

Doordenkertje ….
Aan een groep meisjes werd ooit eens de vraag gesteld aan welke jongen ze de voorkeur geven: deze jongen die meteen met jou onder de lakens wil duiken of deze jongen die zegt: “ik zie je zo graag dat ik je respecteer en me pas aan jou wil geven in de seksuele daad wanneer we getrouwd zijn”.
De keuze was rap gemaakt ….
(voor alle duidelijkheid: ze kozen voor de tweede)

humanae_vitae (04)

Kinderen? Nee toch ….

God heeft alles zo geregeld dat uit de seksuele omgang van een vrouw met een man kinderen ontstaan en dat we van deze omgang kunnen genieten. Het wordt de Kerk wel eens verweten dat zij zou zeggen dat je van seks niet mag genieten

Natuurlijk kan en mag je van seks genieten. Je mag enkel niet vergeten waarop deze gericht moet zijn, dat is het krijgen van kinderen. Seks alleen om het genot dat kan niet. Seks om kinderen uit liefde en trouw én genot, dat kan wel

humanae_vitae (01)
Daarom is de Kerk fel gekant tegen elke vorm van anticonceptie die gericht is op seksueel genot zonder de kans op een zwangerschap. Men spreekt hier wel eens van geboorteregeling waar men eigenlijk aan geboortepreventie doet. Het is wel ‘geoorloofd om rekening te houden met de natuurlijke perioden die aan de voortplantingsfuncties inherent zijn, teneinde slechts in de onvruchtbare perioden huwelijksomgang te hebben en de geboorte daardoor zo te regelen, dat de zedenleer […] geen geweld wordt aangedaan.” (Humanae Vitae 16)
Even opletten! Het wil niet zeggen dat als een bepaalde groep katholieken toch aan geboortepreventie doet dat het dan juist is. Zo gaat het met veel populaire dingen deze dagen, bijvoorbeeld hebzucht en trots.

Langst de andere kant is het ook verkeerd kinderen te verwekken zonder het aspect van de seksuele omgang. We hebben het hier over het verwekken van kinderen in het labo, denken we hier ook aan klonen en het kunnen uitkiezen van verschillende genetische eigenschappen. Dit druist in tegen de natuurlijke gang van zaken en is voor de Kerk onaanvaardbaar.

humanae_vitae (03)

Doordenkertje ….
Je hoort wel eens zeggen dat voorbehoedsmiddelen hebben bijgedragen tot de waardigheid en de zelfstandigheid van de vrouw. Dankzij de voorbehoedsmiddelen werd een ongewenste zwangerschap immers zo goed als uitgesloten.
Maar is dat wel zo? Is het niet even waar dat voorbehoedsmiddelen de vrouw tot een lust- en seksobject hebben gemaakt? Er is geen excuus meer … de vrouw moet en kan altijd klaar staan voor de seksuele bevrediging van de man!

humanae_vitae (12)

Zelfbevrediging en
homoseksualiteit

Ook hier wordt hetzelfde principe toegepast. Zelfbevrediging is een vorm van seksualiteit die enkel op zichzelf gericht is. Bovendien beoogt ze enkel maar de opwekking van het genot, buiten het huwelijk om. Dat is dus in tegenspraak met de bovenstaande omschrijving van de seksualiteit: er is kan geen sprake van wederzijdse zelfgave en ze is niet gericht op de menselijke voortplanting.

Over homoseksualiteit valt veel te zeggen, het zou een catechese op zich zijn. We kunnen hier wel zeggen dat de Kerk zich altijd heeft verzet tegen homoseksuele handelingen. Reeds in de H. Schrift wordt op veel plaatsen negatief gesproken over homoseksuele handelingen (Genesis 19,4-8; 24-25; Leviticus 18,22,20,13; Romeinen 1,24,26-27; 1 Korintiërs 6,9). Homoseksuele handelingen sluiten de seksualiteit af van het leven (voortplanting) en doen geen recht aan het op elkaar gericht zijn van man en vrouw overeenkomstig de wil van de Schepper. Van iemand die homoseksueel is wordt gevraagd, net zoals van andere ongehuwden, kuis te leven. De Kerk wil niet de persoon aanduiden als zondig maar wel de handeling. Er wordt gevraagd met respect om te gaan met homoseksuelen en hen bij te staan met gebed en voorbeeld

Een slotoverweging

Om af te sluiten reiken we jullie ter overweging deze korte passage aan uit 1 Korintiërs 6,18-20:

Vlucht weg van ontucht. Elke andere zonde die een mens bedrijft, gaat buiten het lichaam om; maar de ontuchtige zondigt tegen zijn eigen lichaam. U weet het: uw lichaam is een tempel van de heilige Geest die in u woont, die u van God hebt ontvangen. U bent niet van uzelf. U bent gekocht en de prijs is betaald. Eer dus God met uw lichaam

Om verder te lezen en te verdiepen:

  • Paus Paulus VI, Encycliek Humanae Vitae, 1968
  • Catechismus van de Katholieke Kerk, nummers 2331 tot en met 2379
  • Compendium van de Catechismus van de Katholieke Kerk, nummers 487 tot en met 502

humanae_vitae (05)